وقتی مواد مذاب داخل زمین به سطح زمین میرسد چه چیزی رخ میدهد

وقتی مواد مذاب داغ و گداخته که در اعماق زمین قرار دارند، به سطح زمین می‌رسند، آتشفشان رخ می‌دهد. این مواد مذاب که ماگما نامیده می‌شوند، همراه با گازهای داغ و قطعات سنگ از دهانه آتشفشان فوران می‌کنند و منظره‌ای خیره کننده و در عین حال خطرناک ایجاد می‌کنند.

چه اتفاقاتی در هنگام فوران آتشفشان رخ می‌دهد؟

* تشکیل گدازه: ماگمایی که به سطح زمین می‌رسد، گدازه نامیده می‌شود. گدازه‌ها با دماهای بسیار بالا، از دهانه آتشفشان جاری می‌شوند و بر روی زمین پخش می‌شوند.

* خروج گازهای آتشفشانی: همراه با گدازه‌ها، گازهای مختلفی مانند بخار آب، دی‌اکسید کربن، دی‌اکسید گوگرد و هیدروژن سولفید نیز از دهانه آتشفشان خارج می‌شوند. این گازها می‌توانند برای سلامتی انسان‌ها و محیط زیست خطرناک باشند.

* بارش خاکستر آتشفشانی: در برخی از فوران‌ها، ذرات ریز و سبک خاکستر آتشفشانی به همراه گازها به هوا پرتاب می‌شوند و می‌توانند مسافت‌های طولانی را طی کنند.

* تشکیل جریان‌های آذرآواری: مخلوطی از گازهای داغ، خاکستر و قطعات سنگ که با سرعت زیاد از دهانه آتشفشان خارج می‌شوند، جریان‌های آذرآواری نامیده می‌شوند. این جریان‌ها بسیار خطرناک هستند و هر چیزی را که در مسیر خود قرار بگیرند، نابود می‌کنند.

* تشکیل گنبدهای گدازه‌ای: گاهی اوقات، گدازه‌های غلیظ و چسبناک در دهانه آتشفشان جمع می‌شوند و گنبدهای گدازه‌ای را تشکیل می‌دهند. این گنبدها می‌توانند در اثر فشار داخلی منفجر شوند و باعث فوران‌های بعدی شوند.

عواقب فوران آتشفشان:

* خسارات جانی و مالی: فوران‌های آتشفشانی می‌توانند باعث مرگ و میر انسان‌ها، تخریب ساختمان‌ها و زیرساخت‌ها و خسارات اقتصادی قابل توجه شوند.

* تغییرات آب و هوایی: خاکستر آتشفشانی می‌تواند در جو زمین پخش شده و باعث کاهش دمای جهانی و اختلال در الگوهای آب و هوایی شود.

* تخریب زمین‌های کشاورزی: جریان‌های گدازه و خاکستر آتشفشانی می‌توانند زمین‌های کشاورزی را نابود کرده و باعث کاهش تولید محصولات کشاورزی شوند.

* خطرات برای سلامتی: گازهای سمی و ذرات ریز خاکستر آتشفشانی می‌توانند مشکلات تنفسی و سایر بیماری‌ها را در انسان‌ها و حیوانات ایجاد کنند.

مناطق آتشفشانی در ایران:

ایران نیز کشوری است که دارای چندین آتشفشان فعال و نیمه‌فعال است. از جمله این آتشفشان‌ها می‌توان به دماوند، سهند، تفتان و سبلان اشاره کرد.