دلایل تغییر پایتخت ایران در زمان کریم خان زند چه بوده است

تغییر پایتخت ایران در زمان کریم‌خان زند و دلایل آن

در دوران کریم‌خان زند، پایتخت ایران به شیراز منتقل شد. دلایل این تصمیم را می‌توان از جنبه‌های مختلف بررسی کرد:

۱. موقعیت جغرافیایی و امنیتی شیراز

شیراز در مقایسه با اصفهان (پایتخت صفویان) و سایر شهرهای مرکزی، از موقعیت جغرافیایی بهتری برخوردار بود.

پس از حمله افغان‌ها و سقوط صفویه، اصفهان و دیگر شهرهای مرکزی آسیب‌دیده و ناامن شده بودند، در حالی که شیراز نسبتاً آرام بود.

شیراز از نظر دفاعی به دلیل کوه‌های اطراف، امنیت بیشتری داشت.

۲. زادگاه کریم‌خان و حمایت مردمی

کریم‌خان اهل منطقه زندیه (غرب ایران) بود اما شیراز را به عنوان پایتخت انتخاب کرد، زیرا این شهر حمایت خوبی از او داشت.

مردم شیراز پس از هرج‌ومرج ناشی از حمله افغان‌ها، از حکومت کریم‌خان استقبال کردند.

۳. تخریب و آشفتگی اصفهان پس از سقوط صفویه

اصفهان که در دوران صفویه پایتخت بود، پس از حمله افغان‌ها و جنگ‌های داخلی، به‌شدت آسیب دیده بود.

کریم‌خان ترجیح داد پایتخت جدیدی انتخاب کند تا بتواند حکومتی قدرتمند و مستقل از بقایای صفویان و نادرشاه افشار ایجاد کند.

۴. رونق اقتصادی و تجاری شیراز

کریم‌خان با انتخاب شیراز، این شهر را به یک مرکز تجاری و فرهنگی مهم تبدیل کرد.

بازار وکیل، حمام وکیل و ارگ کریم‌خانی از جمله اقدامات او برای رونق اقتصادی شیراز بود.

۵. دوری از مراکز قدرت رقبا

اصفهان، قزوین و تبریز محل نفوذ باقی‌مانده‌های صفویه، افشاریان و دیگر مدعیان قدرت بودند.

کریم‌خان با انتخاب شیراز، از فشار رقبا دور شد و توانست پایه‌های حکومت خود را محکم کند.

نتیجه‌گیری

شیراز به دلیل امنیت، موقعیت جغرافیایی، رونق اقتصادی و فاصله از مراکز قدرت مخالفان، به عنوان پایتخت زندیه انتخاب شد. این تصمیم کریم‌خان باعث شد شیراز در دوره او به یکی از مهم‌ترین و شکوفاترین شهرهای ایران تبدیل شود.