مناطق تحت حفاظت ایران را نام ببرید یازدهم

مناطق تحت حفاظت ایران (بر اساس تقسیم‌بندی سازمان حفاظت محیط زیست) به چهار دسته اصلی تقسیم می‌شوند. این مناطق به دلیل اهمیت اکولوژیکی، تنوع زیستی و جاذبه‌های طبیعی تحت مدیریت و حفاظت قرار دارند:

---

۱. پارک‌های ملی (National Parks)

ویژگی: بالاترین سطح حفاظت، دارای جاذبه‌های طبیعی منحصربه‌فرد و اکوسیستم‌های ارزشمند.

مثال‌ها:

- پارک ملی گلستان (قدیمی‌ترین پارک ملی ایران)

- پارک ملی کویر (استان سمنان)

- پارک ملی لار (استان مازندران)

- پارک ملی توران (استان سمنان، زیستگاه یوزپلنگ آسیایی)

---

۲. آثار طبیعی ملی (Natural Monuments)

ویژگی: پدیده‌های طبیعی نادر یا منحصربه‌فرد (درختان کهنسال، غارها، آبشارها و ...).

مثال‌ها:

- سرو ابرکوه (یکی از پیرترین موجودات زنده جهان)

- غار علیصدر (همدان)

- آبشار شوشتر (خوزستان)

---

۳. پناهگاه‌های حیات وحش (Wildlife Refuges)

ویژگی: مناطق حفاظت‌شده برای گونه‌های جانوری در معرض خطر.

مثال‌ها:

- پناهگاه حیات وحش میانکتل (استان فارس، زیستگاه گوزن زرد ایرانی)

- پناهگاه حیات وحش موته (اصفهان، محل زندگی آهوی ایرانی)

- پناهگاه حیات وحش دز (خوزستان، حفاظت از گاندو - تمساح پوزه‌کوتاه)

---

۴. مناطق حفاظت‌شده (Protected Areas)

ویژگی: مناطق با اکوسیستم‌های ارزشمند ولی با سطح حفاظتی پایین‌تر از پارک ملی.

مثال‌ها:

- منطقه حفاظت‌شده ورجین (تهران)

- منطقه حفاظت‌شده کرکس (اصفهان)

- منطقه حفاظت‌شده ارسباران (آذربایجان شرقی)

---

۵. ذخیره‌گاه‌های زیست‌کره (Biosphere Reserves)

ویژگی: مناطق تحت نظارت یونسکو که ترکیبی از حفاظت و توسعه پایدار هستند.

مثال‌ها:

- ذخیره‌گاه زیست‌کره ارسباران

- ذخیره‌گاه زیست‌کره دنا (استان کهگیلویه و بویراحمد)

- ذخیره‌گاه زیست‌کره تنگه صیاد (چهارمحال و بختیاری)

---

نقشه و آمار:

- ایران دارای ۳۰ پارک ملی، ۵۰ پناهگاه حیات وحش، ۱۷۰ منطقه حفاظت‌شده و ۱۵ اثر طبیعی ملی است (آمار ۱۴۰۲).

- ۱۰% مساحت ایران تحت پوشش مناطق چهارگانه حفاظت‌شده قرار دارد.

منبع: سازمان حفاظت محیط زیست ایران ([DoE](http://www.doe.ir)).