دلایل نیاز مسلمانان به علم ریاضیات و ستاره شناسی را نام ببرید

نیاز مسلمانان به علم ریاضیات و ستاره‌شناسی (نجوم) در طول تاریخ اسلام، دلایل متعددی داشته است که برخی از مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:

۱. تعیین زمان‌های شرعی

- محاسبه اوقات نماز (طلوع، زوال، غروب و ...)

- تشخیص جهت قبله با استفاده از مثلثات و هندسه

- تعیین آغاز و پایان ماه‌های قمری (مثل رمضان و ذی‌الحجه)

۲. امور عبادی و شرعی

- تقسیم ارث بر اساس محاسبات ریاضی (فرائض)

- محاسبه زکات و خمس با توجه به مقادیر مشخص

- تعیین نصف‌النهار و خط استوا برای برخی احکام فقهی

۳. پیشرفت علمی و تمدنی

- توسعه جبر و مقابله توسط دانشمندانی مانند خوارزمی

- ساخت ابزارهای نجومی (اسطرلاب، ربع‌مجیب و ...) برای رصد ستارگان

- تأسیس رصدخانه‌ها (مانند رصدخانه مراغه) و تدوین زیج‌های دقیق

۴. هدایت و ناوبری

- کمک به مسیریابی در سفرهای زمینی و دریایی

- استفاده از ستارگان برای جهت‌یابی در بیابان‌ها و دریاها

۵. انگیزه‌های قرآنی و روایی

- تأکید قرآن بر تفکر در خلقت آسمان‌ها (آیات ۱۹۰–۱۹۱ سوره آل عمران)

- روایاتی که به علم نجوم مفید اشاره دارند (مثل حدیث «اَلنَّجْمُ أَمَانٌ لِأَهْلِ السَّمَاءِ...»)

۶. کاربرد در معماری اسلامی

- طراحی مساجد و محراب‌ها با رعایت نسبت‌های هندسی

- ساخت ساعت‌های آفتابی و تقویم‌های خورشیدی-قمری

📌 نتیجه:

مسلمانان برای امور دینی، علمی و تمدنی به ریاضیات و نجوم نیاز داشتند و همین نیاز باعث شد که دانشمندان اسلامی در این علوم پیشرفت‌های چشمگیری داشته باشند.

📚 منابع برای مطالعه بیشتر:

- کتاب «ریاضیات در تمدن اسلامی» از رشدی راشد

- آثار خوارزمی، ابوریحان بیرونی و خواجه نصیرالدین طوسی در نجوم و ریاضیات