طبق روايت امام صادق عليه السلام چه چيز مصداق قتل نفس و حتي بدتر از آن و برابر با کشتن همه آدميان است

طبق روایت امام صادق (علیه السلام)، گمراه کردن عمدی مردم و از بین بردن عقلانیت و هدایت آنها به عنوان عملی توصیف شده است که از کشتن تمام انسان‌ها بدتر است. این مفهوم در روایتی مهم از ایشان اینگونه بیان شده است:

متن روایت:

امام صادق (ع) فرمودند:

«مَنْ أَفْسَدَ عَقْلَ امْرِئٍ مُؤْمِنٍ فَكَأَنَّمَا قَتَلَ جَمِيعَ النَّاسِ، وَ مَنْ أَحْيَاهُ فَكَأَنَّمَا أَحْيَا جَمِيعَ النَّاسِ»

*(کسی که عقل فرد مؤمنی را تباه کند، گویا همه مردم را کشته است، و کسی که آن را زنده کند [هدایت نماید]، گویا همه مردم را زنده کرده است.)*

(منبع: *الکافی، جلد ۱، کتاب العقل والجهل*)

تفسیر و توضیحات کلیدی:

۱. مفهوم «إفساد عقل» (تباه‌کردن عقل):

- شامل اشاعه گمراهی، شبهه‌افکنی عمدی، ترویج خرافات، یا منحرف کردن مردم از حق می‌شود.

- این عمل باعث مرگ فکری و معنوی افراد و جامعه می‌گردد.

۲. چرا بدتر از قتل جسمانی است؟

- قتل یک نفر تنها یک زندگی را نابود می‌کند، اما گمراه کردن عقل مردم می‌تواند نسل‌ها را به انحراف بکشاند و جامعه را از مسیر الهی دور کند.

- در قرآن نیز آمده: «مَن قَتَلَ نَفْسًا بِغَيْرِ نَفْسٍ فَكَأَنَّمَا قَتَلَ النَّاسَ جَمِيعًا» (مائده: ۳۲). این روایت امام صادق (ع) برداشتی عمیق‌تر از همین اصل قرآنی ارائه می‌دهد.

۳. مقابل این گناه: «احیای عقل» (هدایت مردم):

- همان‌گونه که گمراه‌کردن مجازاتی سنگین دارد، هدایت مردم پاداشی هم‌تراز با زنده کردن همه انسان‌ها دارد.

نتیجه‌گیری کاربردی:

- این روایت هشدار به عالمان، رسانه‌ها، و مسئولان فرهنگی است که مسئولیت سنگینی در حفظ سلامت فکری جامعه دارند.

- تضعیف عقلانیت، ترویج جهل، یا فریب مردم گناهی است که پیامدهای آن از جنایت‌های ظاهری نیز ویران‌کننده‌تر است.

- در مقابل، آموزش حقایق، روشنگری، و تقویت بینش دینی عملی نیکو و هم‌تراز با نجات بشریت است.

منابع برای مطالعه بیشتر:

- *بحارالأنوار* (علامه مجلسی، ج ۲، ص ۳۲)

- *تفسیر المیزان* (ذیل آیه ۳۲ سوره مائده)

- *شرح روایات کتاب العقل والجهل* در آثار علامه جوادی آملی.