ضرب المثل چرا عاقل کند کاری که باز آرد پشیمانی

این ضرب‌المثل «چرا عاقل کند کاری که باز آرد پشیمانی؟» از اشعار حکیم ابوالقاسم فردوسی در شاهنامه گرفته شده است و به این مفهوم اشاره دارد که انسان‌های خردمند نباید کاری انجام دهند که بعدها موجب پشیمانی شود.

منبع اصلی:

این بیت در داستان «پادشاهی گشتاسپ» در شاهنامه آمده است:

> چرا عاقل کند کاری کز آن پشیمانی به بار آرد؟

> جهان را چنین است گردنده روزگار.

معنای ضرب‌المثل:

۱. پرهیز از تصمیم‌های نادرست:

- فرد عاقل باید قبل از اقدام، عواقب کار را بسنجد تا بعداً دچار حسرت نشود.

- این مثل تأکید می‌کند که پشیمانی سودی ندارد و بهتر است از ابتدا با تفکر عمل کرد.

۲. نقد رفتارهای نسنجیده:

- گاهی برای سرزنش کسی که بدون فکر کاری کرده و بعد پشیمان شده، این مثل را به کار می‌برند.

- مثلاً: *«چرا بدون تحقیق این سرمایه‌گذاری را کردی؟ مگر نمی‌دانی «چرا عاقل کند کاری که باز آرد پشیمانی»؟»*

۳. کاربرد در زندگی روزمره:

- در تصمیم‌های مالی، روابط اجتماعی و حتی مسائل اخلاقی، این ضرب‌المثل یادآور می‌شود که عقل سلیم حکم می‌کند از کارهای بی‌ثمر و خطرناک دوری کنیم.

پیام کلیدی:

فردوسی با این بیت به ما می‌آموزد که عاقلان با آینده‌نگری عمل می‌کنند و از تجربه‌های دیگران درس می‌گیرند تا گرفتار پشیمانی نشوند.