معنی نام نیک رفتگان ضایع مکن تا بماند نام نیکت پایدار

این بیت از سعدی به ارزش و اهمیت حفظ خوش‌نامی و احترام به میراث گذشتگان اشاره دارد. معنای آن به صورت زیر است:

مصرع اول: «نام نیک رفتگان ضایع مکن»

«نام نیک رفتگان» به خوش‌نامی و اعتبار اخلاقی یا دستاوردهای انسان‌هایی که پیش از ما زندگی کرده‌اند، اشاره دارد.

سعدی می‌گوید که باید حرمت و اعتبار افراد شایسته‌ای که از دنیا رفته‌اند را حفظ کرد و رفتار یا گفتاری که باعث تخریب نام نیک آن‌ها شود، انجام نداد.

مصرع دوم: «تا بماند نام نیکت پایدار»

این مصرع تأکید دارد که اگر تو نیز به نام نیک و احترام دیگران پایبند باشی، نام نیک و اعتبار خودت نیز برای آیندگان باقی خواهد ماند.

یعنی خوش‌نامی و احترام به دیگران، نتیجه‌اش ماندگاری نام و اعتبار خود توست.

پیام کلی بیت:

این بیت به احترام به گذشتگان و ارزش خوش‌نامی در زندگی اشاره دارد. سعدی می‌گوید که اگر به میراث و نام نیک دیگران احترام بگذاری، خودت نیز از همین الگوی اخلاقی بهره‌مند خواهی شد و نامت برای همیشه با نیکی و احترام همراه خواهد بود. احترام به دیگران کلید ماندگاری شخصیت و ارزش انسان است.