درمان بیرون زدگی دیسک کمر

درمان بیرون‌زدگی دیسک کمر (فتق دیسک)

بیرون‌زدگی یا فتق دیسک کمر هنگامی اتفاق می‌افتد که یکی از دیسک‌های بین‌مهره‌ای ستون فقرات جابه‌جا شده یا دچار پارگی شود و بر اعصاب اطراف خود فشار بیاورد. درمان این مشکل بسته به شدت علائم و میزان تأثیر آن بر زندگی روزمره متفاوت است.

۱. درمان‌های خانگی و مراقبت‌های اولیه

در موارد خفیف تا متوسط، برخی روش‌های غیرجراحی می‌توانند به بهبود علائم کمک کنند:

الف) استراحت و کاهش فعالیت‌های سنگین

از فعالیت‌های سنگین و بلند کردن اجسام سنگین پرهیز کنید.

بی‌حرکت ماندن طولانی‌مدت (مثلاً دراز کشیدن زیاد) هم می‌تواند مضر باشد؛ بهتر است استراحت فعال داشته باشید، یعنی حرکات ملایم انجام دهید.

خوابیدن به پشت با قرار دادن یک بالش زیر زانوها یا خوابیدن به پهلو با یک بالش بین پاها می‌تواند به کاهش فشار روی دیسک کمک کند.

ب) استفاده از کمپرس سرد و گرم

کمپرس یخ (در ۴۸ ساعت اول): برای کاهش التهاب و درد.

کمپرس گرم (پس از ۴۸ ساعت): برای افزایش گردش خون و کاهش گرفتگی عضلات.

ج) اصلاح وضعیت بدن و نشستن

هنگام نشستن، از یک صندلی استاندارد با پشتی مناسب استفاده کنید و پاها را روی زمین قرار دهید.

از خم شدن ناگهانی و چرخاندن کمر خودداری کنید.

۲. داروهای مسکن و کاهش التهاب

اگر درد متوسط تا شدید باشد، پزشک ممکن است داروهایی را برای کمک به کنترل درد و التهاب تجویز کند:

مسکن‌های بدون نسخه: ایبوپروفن، ناپروکسن، یا استامینوفن.

شُل‌کننده‌های عضلانی: مانند متوکاربامول برای کاهش اسپاسم عضلانی.

کورتیکواستروئیدهای خوراکی یا تزریقی: برای کاهش التهاب در موارد شدید.

داروهای ضدافسردگی یا ضدتشنج: مانند گاباپنتین که به کاهش درد عصب کمک می‌کنند.

۳. فیزیوتراپی و تمرینات ورزشی

تمرینات و فیزیوتراپی نقش بسیار مهمی در بهبود فتق دیسک دارند. یک فیزیوتراپیست می‌تواند تمرینات زیر را توصیه کند:

تمرینات کششی و تقویت‌کننده عضلات کمر و شکم (برای پشتیبانی از ستون فقرات).

حرکات اصلاحی برای بهبود وضعیت بدن و کاهش فشار روی دیسک.

تکنیک‌های درمانی مانند تحریک الکتریکی (TENS) و اولتراسوند.

---

۴. درمان‌های تکمیلی و روش‌های غیرجراحی

برخی روش‌های غیرجراحی ممکن است در کاهش درد و بهبود حرکت مفید باشند:

ماساژ درمانی: برای کاهش گرفتگی عضلات.

طب سوزنی: ممکن است به کاهش درد کمک کند.

تراکشن (کشش ستون فقرات): برخی از مراکز فیزیوتراپی این روش را برای کاهش فشار روی دیسک استفاده می‌کنند.

اوزون‌درمانی: برخی تحقیقات نشان داده‌اند که تزریق اوزون می‌تواند به کاهش التهاب دیسک کمک کند.

۵. درمان‌های تهاجمی (در صورت عدم پاسخ به روش‌های فوق)

اگر روش‌های غیرجراحی مؤثر نباشند و علائم شدید باقی بمانند، پزشک ممکن است روش‌های زیر را پیشنهاد کند:

الف) تزریق استروئید اپیدورال

تزریق استروئید به داخل فضای اطراف نخاع می‌تواند التهاب را کاهش داده و درد را تسکین دهد.

ب) جراحی (در موارد شدید)

جراحی معمولاً آخرین راه‌حل است و در صورتی که بیمار دچار علائم شدید مانند بی‌حسی، ضعف عضلانی، یا مشکلات کنترل ادرار و مدفوع باشد، توصیه می‌شود. روش‌های جراحی شامل:

دیسککتومی (برداشتن بخش بیرون‌زده دیسک).

لامینکتومی (برداشتن بخشی از استخوان برای کاهش فشار روی نخاع).

جایگزینی دیسک با ایمپلنت.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر درد شما بیش از چند هفته طول کشیده و به درمان‌های خانگی پاسخ نداده است.

اگر دچار بی‌حسی یا ضعف در پاها شده‌اید.

اگر بی‌اختیاری ادرار یا مدفوع دارید (این حالت فوراً نیاز به مراقبت پزشکی دارد).

اگر درد بسیار شدید و غیرقابل تحمل است.

درمان بیرون‌زدگی دیسک بستگی به شدت آن دارد، اما در اکثر موارد، ترکیبی از استراحت، فیزیوتراپی، و داروها می‌تواند علائم را کنترل کند و در برخی موارد از جراحی جلوگیری کند.