هر نفسی که فرو میرود ممد حیات است و چون بر می آید مفرح ذات معنی

این جمله از سعدی در مقدمه گلستان آمده است:

«هر نفسی که فرو می‌رود ممدّ حیات است و چون برمی‌آید مفرّح ذات.»

معنی جمله:

«هر نفسی که فرو می‌رود ممدّ حیات است» → هر دم که نفس می‌کشیم، به زندگی ما کمک می‌کند و ما را زنده نگه می‌دارد.

«و چون برمی‌آید مفرّح ذات» → و زمانی که بازدم انجام می‌دهیم، سبب شادی و آرامش وجود ما می‌شود.

مفهوم کلی:

این جمله بیانگر اهمیت و ارزش نفس کشیدن و حیات انسان است. سعدی در این سخن به نعمت بزرگ زندگی و تنفس که مایه‌ی حیات و نشاط است، اشاره می‌کند و در واقع این جمله ما را به شکرگزاری از خداوند برای هر لحظه‌ای که زنده هستیم دعوت می‌کند.

پیام و مفهوم عمیق‌تر:

1. قدردانی از نعمت زندگی: حتی یک عمل ساده مثل نفس کشیدن که ممکن است برای ما عادی به نظر برسد، خود یک موهبت بزرگ است.

2. شکرگزاری در هر لحظه: سعدی در ادامه می‌گوید که «پس در هر نفسی، دو نعمت موجود است و بر هر نعمتی شکری واجب» یعنی هر بار که نفس می‌کشیم، دو نعمت دریافت می‌کنیم (حیات و آرامش)، پس باید همواره شکرگزار باشیم.

3. توجه به ارزش سلامتی: این جمله همچنین نشان می‌دهد که تا وقتی سالم هستیم و به راحتی نفس می‌کشیم، شاید متوجه این نعمت نشویم، اما اگر بیمار شویم، تازه ارزش آن را درک خواهیم کرد.

نتیجه:

این سخن سعدی ما را به تأمل در نعمت‌های ساده اما حیاتی، مانند نفس کشیدن، دعوت می‌کند و یادآور می‌شود که باید همواره شکرگزار زندگی و الطاف الهی باشیم.