معنی آفرین جان آفرین پاک را آنکه جان بخشید و ایمان خاک را

این بیت به ستایش خداوند می‌پردازد و معنای آن به صورت زیر است:

آفرین بر آن خدای پاک و آفریننده‌ای که جان را به انسان بخشید و به خاک (انسانی که از خاک آفریده شده) ایمان عطا کرد.

در واقع، این بیت اشاره به قدرت خداوند در خلق انسان و الهام بخشیدن به او برای داشتن ایمان دارد.

بیت «آفرین جان آفرین پاک را / آنکه جان بخشید و ایمان خاک را» یک شعر ستایشی از خداوند است که معمولاً در ادبیات عرفانی و مذهبی دیده می‌شود.

تحلیل واژه‌ها:

آفرین: به معنای ستایش و تحسین.

جان‌آفرین: اشاره به خداوندی که جان و حیات را به موجودات بخشیده است.

پاک: صفتی برای خداوند که به پاکی و بی‌عیب بودن او اشاره دارد.

آنکه جان بخشید: اشاره به قدرت خداوند در آفرینش انسان و دیگر موجودات زنده.

ایمان خاک را: «خاک» اشاره به انسان دارد، چون در باورهای دینی، انسان از خاک آفریده شده است. «ایمان خاک را» یعنی خداوند به این مخلوق خاکی، یعنی انسان، ایمان و معرفت عطا کرده است.

مفهوم کلی:

این بیت، خداوند را به عنوان آفریننده‌ای پاک و مقدس می‌ستاید که نه‌تنها به انسان جان بخشیده، بلکه او را از نظر معنوی نیز هدایت کرده و به او ایمان عطا کرده است. در ادبیات عرفانی، این باور وجود دارد که خداوند تنها جسم انسان را خلق نکرده، بلکه با دادن ایمان و خرد به او، مسیر کمال را نیز برایش هموار کرده است.