زکات چیست

زکات چیست؟

زکات یکی از فروع دین اسلام و یک عبادت مالی واجب است که در قرآن و احادیث بر آن تأکید شده است. زکات به معنای پاکیزگی و رشد است و هدف آن کمک به نیازمندان و افزایش عدالت اجتماعی در جامعه است.

---

احکام و شرایط زکات

✅ ۱. بر چه چیزهایی زکات واجب است؟

طبق فقه اسلامی، زکات بر نه چیز واجب است:

1. گندم

2. جو

3. خرما

4. کشمش

5. طلا

6. نقره

7. شتر

8. گاو

9. گوسفند

📌 در برخی دیدگاه‌های فقهی، زکات بر درآمد، اموال تجاری و حتی حقوق ماهانه نیز واجب می‌شود.

✅ ۲. چه کسانی باید زکات بدهند؟

مسلمانانی که دارای اموال و دارایی‌های مشخصی باشند و مقدار آن به نصاب شرعی برسد.

نصاب شرعی: حداقل مقدار دارایی که اگر فرد به آن حد برسد، پرداخت زکات بر او واجب می‌شود.

✅ ۳. زکات به چه کسانی داده می‌شود؟

طبق قرآن (سوره توبه، آیه ۶۰)، زکات به ۸ گروه داده می‌شود:

1. فقرا (کسانی که نیاز مالی دارند)

2. مساکین (کسانی که در فقر شدیدتر از فقرا هستند)

3. کارگزاران زکات (کسانی که مسئول جمع‌آوری زکات هستند)

4. مؤلفه‌القلوب (کسانی که برای جذب آنان به اسلام کمک می‌شود)

5. آزاد کردن بردگان (در زمان‌هایی که برده‌داری وجود داشت)

6. ادای بدهی بدهکاران نیازمند

7. در راه خدا (مجاهدان و کسانی که در راه اسلام فعالیت می‌کنند)

8. مسافران درمانده که در مسیر سفر خود نیاز به کمک دارند

---

اهمیت زکات در اسلام

📖 آیات قرآنی درباره زکات:

سوره بقره، آیه ۱۱۰: «و نماز را برپا دارید و زکات بدهید، و هر کار خیری برای خود پیش بفرستید، آن را نزد خدا خواهید یافت.»

سوره توبه، آیه ۶۰: «صدقات (زکات) تنها برای فقرا، مساکین و ... واجب است.»

🕌 احادیث درباره زکات:

پیامبر اسلام (ص): «زکات، پل اسلام است. هرکس آن را بپردازد از پل عبور می‌کند و هرکس آن را نپردازد، گرفتار می‌شود.»

امام علی (ع): «خداوند روزی فقرا را در اموال ثروتمندان قرار داده است. پس هیچ فقیری گرسنه نمی‌ماند مگر به سبب بخل ثروتمندان.»

---

تفاوت زکات با خمس

🔹 زکات: واجب بر ۹ چیز خاص است و بین همه نیازمندان توزیع می‌شود.

🔹 خمس: واجب بر درآمد مازاد سالانه است و به دو بخش سهم امام (ع) و سهم سادات تقسیم می‌شود.

---

📌 نتیجه:

زکات یکی از مهم‌ترین احکام مالی در اسلام است که باعث کاهش فقر، برقراری عدالت و پاکی مال انسان می‌شود. هر فرد مسلمان که شرایط مالی لازم را داشته باشد، باید زکات را پرداخت کند تا در دنیا و آخرت پاداش الهی دریافت کند.