کدام نهاد قانونی به رفع اختلاف بین مجلس و شورای نگهبان میپردازد
کدام نهاد قانونی به رفع اختلاف بین مجلس و شورای نگهبان میپردازد را از سایت سوگو دریافت کنید.
در نظام جمهوری اسلامی ایران، مجمع تشخیص مصلحت نظام به عنوان نهاد قانونیِ رفع اختلاف بین مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان عمل می‌کند. این مسئولیت طبق اصل ۱۱۲ قانون اساسی به مجمع محول شده است. در ادامه جزئیات این فرآیند توضیح داده می‌شود:
---
شرح وظایف مجمع تشخیص مصلحت نظام در حل اختلاف:
۱. مرجع رسیدگی:
- هنگامی که شورای نگهبان، مصوبه‌ای از مجلس را مخالف شرع یا قانون اساسی تشخیص دهد و مجلس با اصلاح آن موافقت نکند، موضوع به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارجاع می‌شود.
۲. تصمیم‌گیری بر اساس مصلحت:
- مجمع موظف است با در نظر گرفتن مصلحت نظام اسلامی، رأی نهایی را صادر کند. این رأی برای همه نهادها لازم‌الاجرا است.
۳. حوزه‌های اختلاف:
- اختلافات معمولاً حول مصوبات اقتصادی، اجتماعی یا قضایی است که شورای نگهبان آن‌ها را مغایر با موازین شرعی می‌داند (مانند قانون بانکداری بدون ربا، قوانین مربوط به حقوق زنان، یا مقررات تجاری).
---
مبانی قانونی:
- اصل ۱۱۲ قانون اساسی:
*«مجمع تشخیص مصلحت نظام برای تشخیص مصلحت در مواردی که مصوبه مجلس شورای اسلامی را شورای نگهبان خلاف موازین شرع یا قانون اساسی بداند و مجلس با در نظر گرفتن مصلحت نظام نظر شورای نگهبان را تأمین نکند... تشکیل می‌گردد.»*
- قانون تشکیل مجمع تشخیص مصلحت نظام (۱۳۶۷):
جزئیات نحوه تشکیل جلسات و تصمیم‌گیری را مشخص می‌کند.
---
نمونه‌های تاریخی از مداخله مجمع:
- قوانین اصلاحات ارضی: در دهه ۱۳۶۰ برای حل اختلافات بین مجلس و شورای نگهبان درباره مالکیت زمین‌ها.
- قانون حمایت از خانواده: رفع تعارضات بین مجلس و شورای نگهبان درباره شرایط ازدواج و طلاق.
---
نقش رهبری در این فرآیند:
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام توسط رهبر جمهوری اسلامی تعیین می‌شود و اعضای آن نیز تحت نظر ایشان فعالیت می‌کنند. این ساختار تضمین می‌کند که تصمیمات نهایی همسو با خط‌مشی کلی نظام باشد.