برای تهیه بتن از چه موادی باید استفاده کرد

مواد تشکیل‌دهنده بتن و نسبت‌های اختلاط 🏗️

بتن از ترکیب چند ماده اصلی ساخته می‌شود که هر کدام نقش خاصی در مقاومت و کارایی آن دارند. مواد اصلی بتن عبارتند از:

# ۱. سیمان (چسبنده اصلی)

- نوع رایج: سیمان پرتلند (تیپ ۱ تا ۵)

- نقش: ایجاد واکنش شیمیایی (هیدراتاسیون) و اتصال سایر مواد.

# ۲. آب (عامل واکنش با سیمان)

- نقش: فعال‌کردن سیمان و تشکیل خمیر سیمان.

- آب باید تمیز و بدون ناخالصی باشد (مصرف آب شور یا آلوده ممنوع).

# ۳. سنگدانه‌ها (مصالح سنگی)

- شن (درشت‌دانه): ذرات بزرگتر از ۵ میلی‌متر.

- ماسه (ریزدانه): ذرات بین ۰.۰۷۵ تا ۵ میلی‌متر.

- نقش: افزایش مقاومت فشاری و کاهش هزینه.

# ۴. مواد افزودنی (اختیاری، برای بهبود خواص)

- مواد روان‌کننده: کاهش آب مصرفی و افزایش کارایی.

- زودگیر یا دیرگیر: کنترل زمان گیرش بتن.

- هواگیر: افزایش مقاومت در برابر یخ‌زدگی.

---

نسبت‌های متداول اختلاط بتن (برحسب حجم)

| عیار بتن (kg/m³) | سیمان | آب | ماسه | شن |

| بتن معمولی (C20) | ۱ | ۰.۵ | ۲ | ۴ |

| بتن با مقاومت متوسط (C25) | ۱ | ۰.۴۵ | ۱.۵ | ۳ |

| بتن پر مقاومت (C30+) | ۱ | ۰.۴ | ۱ | ۲.۵ |

نکته:

- عیار بتن (مثلاً C20) نشان‌دهنده مقاومت فشاری برحسب مگاپاسکال (MPa) است.

- برای بتن‌ریزی در هوای گرم یا سرد، نسبت آب و سیمان باید تنظیم شود.

---

مراحل ساخت بتن

1. مخلوط کردن خشک مواد: ابتدا سیمان و سنگدانه‌ها را مخلوط کنید.

2. اضافه کردن تدریجی آب: تا رسیدن به کارایی مطلوب (غلظت مناسب).

3. تراکم و ویبره: برای خارج کردن حباب‌های هوا.

4. عمل‌آوری (Curing): نگهداری بتن مرطوب به مدت ۷ تا ۲۸ روز برای کسب مقاومت.

---

نکات کلیدی

- بتن تازه باید روان اما نه شل باشد (اگر آب زیاد باشد، مقاومت کاهش می‌یابد).

- استفاده از شن و ماسه شسته‌شده برای جلوگیری از آلودگی.

- بتن‌ریزی در دمای زیر ۵°C یا بالای ۳۵°C نیاز به تمهیدات خاص دارد.