معنی ضرب المثل دندان طمع را کندن
معنی ضرب المثل دندان طمع را کندن را از سایت سوگو دریافت کنید.
ضرب‌المثل «دندان طمع را کَندن» به معنای از بین بردن حرص و آزِ فرد طمعکار است. این عبارت زمانی به کار می‌رود که کسی با رفتار یا تدبیری، امید و طمع دیگری را برای به دست آوردن چیزی (مثلاً مال، مقام یا منفعت) از بین ببرد و او را ناکام بگذارد.
معنای تحت‌اللفظی و کنایی:
- «دندان طمع» → نمادی از قدرت و توانایی فرد برای دستیابی به خواسته‌هایش است (مثل دندانی که برای جویدن و تصاحب چیزهاست).
- «کندن دندان طمع» → یعنی از بین بردن توانایی یا امید فرد برای رسیدن به آنچه طلب کرده.
کاربردهای رایج این ضرب‌المثل:
۱. در روابط اجتماعی:
- مثلاً اگر کسی مدام چشم طمع به مال دیگران داشته باشد و صاحب مال با هوشمندی مانع او شود، می‌گویند: «فلانی دندان طمعش را کَند!»
۲. در سیاست و قدرت:
- وقتی حاکمی با سیاست‌های خود، نقشه‌های دشمن برای تصاحب منابع را خنثی کند، گفته میشود: «دندان طمع دشمن را کَند.»
۳. در معاملات و تجارت:
- اگر فروشنده‌ای قیمت کالایی را آنقدر بالا ببرد که خریدار طمعکار منصرف شود، می‌گویند: «با این قیمت، دندان طمع مشتری را کَند.»
نمونه‌ی تاریخی و ادبی:
در متون کهن فارسی گاه از این مفهوم استفاده شده، مثلاً وقتی حاکمی با تدبیر، سپاه دشمن را شکست می‌دهد و آن‌ها را از تصرف سرزمینش ناامید می‌کند، گفته میشود: «دندان طمع آنان را از این مملکت کَند.»
مشابه‌های این ضرب‌المثل:
- «آب پاکی روی دست کسی ریختن» (قطع امید کردن کسی از چیزی).
- «کسی را از رو به رو کردن» (ناامید کردن طمعکار).