خداوند در قرآن کریم درباره کسانی که اسراف میکنند چه فرموده است

خداوند متعال در قرآن کریم به شدت با اسرافکاران برخورد کرده و آن را عملی ناپسند و گناهی بزرگ معرفی می‌کند. برخی از آیات مهم در این زمینه عبارتند از:

۱. مذمت اسرافکاران و هشدار به آنان

- سوره اعراف، آیه ۳۱:

﴿یَا بَنِی آدَمَ خُذُوا زِینَتَکُمْ عِنْدَ کُلِّ مَسْجِدٍ وَکُلُوا وَاشْرَبُوا وَلَا تُسْرِفُوا إِنَّهُ لَا یُحِبُّ الْمُسْرِفِینَ﴾

*«ای فرزندان آدم! زینت خود را در هر نماز (و عبادت) برگیرید و بخورید و بیاشامید، ولی اسراف نکنید که خدا اسرافکاران را دوست ندارد.»*

نکته: این آیه نشان می‌دهد حتی در خوردن و آشامیدن نیز باید از اسراف پرهیز کرد.

۲. اسرافکاران از اهل هلاکتند

- سوره غافر، آیه ۲۸ و ۴۳:

﴿إِنَّ اللَّهَ لَا یَهْدِی مَنْ هُوَ مُسْرِفٌ کَذَّابٌ﴾

*«خداوند کسی را که اسرافکار و دروغگو است، هدایت نمی‌کند.»*

نکته: اسراف در اینجا در کنار دروغ قرار گرفته که نشان از زشتی آن دارد.

۳. اسراف‌کاران برادران شیاطینند

- سوره اسراء، آیه ۲۶ و ۲۷:

﴿وَآتِ ذَا الْقُرْبَى حَقَّهُ وَالْمِسْکِینَ وَابْنَ السَّبِیلِ وَلَا تُبَذِّرْ تَبْذِیرًا * إِنَّ الْمُبَذِّرِینَ کَانُوا إِخْوَانَ الشَّیَاطِینِ﴾

*«حق خویشاوند و فقیر و در راه‌مانده را بپرداز و هرگز تبذیر نکن (که) تبذیرکنندگان برادران شیطان‌اند.»*

نکته: در این آیات، اسراف (تبذیر) چنان زشت شمرده شده که اسرافکاران همپایه شیاطین معرفی شده‌اند.

۴. عاقبت شوم اسراف‌کاران در قرآن

- سوره زخرف، آیه ۶۸:

﴿وَکَذَلِکَ نَجْزِی مَنْ أَسْرَفَ وَلَمْ یُؤْمِنْ بِآیَاتِ رَبِّهِ وَلَعَذَابُ الْآخِرَهِ أَشَدُّ وَأَبْقَى﴾

*«و اینگونه کسی را که اسراف کرد و به آیات پروردگارش ایمان نیاورد، مجازات می‌کنیم؛ و عذاب آخرت شدیدتر و پایدارتر است.»*

جمع‌بندی آموزه‌های قرآنی درباره اسراف:

۱. اسراف مورد نفرت خداوند است. (اعراف/۳۱)

۲. اسراف‌کاران مورد هدایت الهی قرار نمی‌گیرند. (غافر/۲۸)

۳. اسراف‌کنندگان همپایه شیاطین هستند. (اسراء/۲۷)

۴. اسراف باعث محرومیت از رحمت خدا و عذاب اخروی می‌شود. (زخرف/۶۸)

📖 پند عملی: قرآن کریم در مقابل اسراف، اصل میانه‌روی (قصد) را توصیه می‌کند:

﴿وَلاَ تَجْعَلْ یَدَکَ مَغْلُولَهً إِلَى عُنُقِکَ وَلاَ تَبْسُطْهَا کُلَّ الْبَسْطِ﴾ (اسراء/۲۹)

*«نه دستت را به گردنت زنجیر کن (بخل) و نه آن را بیش از حد بگشا (اسراف).»*

بنابراین، مسلمانان باید در همه امور زندگی (اقتصاد، مصرف غذا، وقت، انرژی و...) از اسراف بپرهیزند و راه اعتدال را پیش گیرند.