حرکت قطعات سنگ کره روی خمیر کره باعث پیدایش کدام پدیده ها می شود
حرکت قطعات سنگ کره روی خمیر کره باعث پیدایش کدام پدیده ها می شود را از سایت سوگو دریافت کنید.
پدیدههای ناشی از حرکت قطعات سنگکره (لیتوسفر) روی خمیرکره (آستنوسفر):
1️⃣ زمینلرزه (Earthquake)
- حرکت صفحات به همدیگر فشار وارد کرده و انرژی ذخیرهشده به صورت امواج لرزهای آزاد میشود.
- مثال: کمربند زلزلهخیز اطراف اقیانوس آرام (حلقه آتش).
2️⃣ آتشفشانها (Volcanoes)
- در مناطق برخورد یا دور شدن صفحات، ماگما به سطح زمین راه مییابد.
- مثال: آتشفشانهای هاوایی (نواحی گرمایی) یا کوه فوجی (مناطق فرورانش).
3️⃣ تشکیل کوهها (Orogeny)
- برخورد صفحات (مانند صفحه هند و اوراسیا) باعث چینخوردگی و uplift میشود.
- مثال: رشتهکوه هیمالیا.
4️⃣ درازگودالهای اقیانوسی (Oceanic Trenches)
- فرورانش صفحه اقیانوسی زیر صفحه دیگر (مثل گودال ماریانا).
5️⃣ تشکیل پوسته جدید (Seafloor Spreading)
- دور شدن صفحات در مرزهای واگرا (مثل رشتهکوه میانی اقیانوس اطلس).
6️⃣ رانش قارهای (Continental Drift)
- جابهجایی تدریجی قارهها روی آستنوسفر (نظریه وگنر).
7️⃣ ایجاد شکستگیها و گسلها (Faults & Rifts)
- مانند دره ریفت آفریقا (مرز واگرا).
8️⃣ سونامی (Tsunami)
- زمینلرزههای زیردریایی باعث جابهجایی آب و ایجاد امواج مخرب میشوند.
📌 نکته:
این پدیدهها در مرزهای همگرا، واگرا و انتقالی صفحات رخ میدهند.
🌍 مثال بارز:
برخورد صفحه هندوستان با اوراسیا → تشکیل هیمالیا + زمینلرزههای مکرر.
🔬 علم مطالعه:
تکتونیک صفحهای (Plate Tectonics) توضیحدهنده این فرآیندهاست.
برای درک بهتر، حرکت صفحات را مانند تکههای یخ شناور روی آب تصور کنید که برهمکنش آنها باعث تغییرات زمینشناسی میشود!